<- Back to blog

शब्दबाट जापानी जीवन बुझ्नुहोस् ② 「お辞儀(おじぎ)」का प्रकार र अर्थ ─ कहिले हल्का झुक्ने?

Kotoba Drill Editor

आजको विषय

जापानमा मानिसले अभिवादन गर्दा, धन्यवाद दिँदा, वा माफी माग्दा टाउको झुकाउँछन्(「お辞儀(おじぎ)」)。 यो केवल टाउको झुकाउनु मात्र होइन। अवस्थाअनुसार कोण र शब्द बदलिन्छन्।

यस लेखले “चलन+शब्द” सँगै सिकाएर जापानी शिष्टाचार सजिलै बुझ्न मद्दत गर्छ।


आजका शब्दहरू

जापानीपढाइअर्थ/प्रयोग
「会釈」(えしゃく [eɕakɯ])छोटो अभिवादनका लागि हल्का झुकाइ। बाटोमा भेट्दा वा आँखा जुध्दा।
「敬礼」(けいれい [keːɾeː])विनम्र र अलि गहिरो झुकाइ। ग्राहक सेवा, वरिष्ठलाई अभिवादन।
「最敬礼」(さいけいれい [saikeːɾeː])सबैभन्दा गहिरो र लामो झुकाइ। माफी वा गहिरो कृतज्ञताका बेला।
「失礼します」(しつれい します [ɕitsɯɾeː ɕimasɯ])कोठामा पस्दा/निस्कँदा भन्ने शब्द; सम्मान देखाउने।
「よろしくお願いします」(よろしく おねがいします [joɾoɕikɯ oneɡai ɕimasɯ])सहकार्य वा सम्बन्ध निरन्तरताका लागि प्रचलित वाक्यांश।

उदाहरण:

  • 会釈: गलैँचामा हिँड्दा भेट भए, हल्का झुक्नुहोस्(会釈)。
  • 敬礼: ग्राहकलाई सामान दिँदा, झुकेर(敬礼)「ありがとうございます」(धन्यवाद) भन्नुहोस्।
  • 最敬礼: गल्ती भए, गहिरो झुकेर(最敬礼)「申し訳ございません」(म धेरै माफी चाहन्छु) भन्नुहोस्।
  • 失礼します: ढोका ढक्ढक्याएर 「失礼します」(माफ गर्नुहोस्/भित्र पसुँ) भन्नुहोस्।
  • よろしくお願いします: काम सुरु हुनु अघि 「本日もよろしくお願いします」(आज पनि साथ‑सहयोगको आशा गर्दछु) भन्नुहोस्।
Callout

मुख्य बुँदा: चालचलन र शब्द सँगै प्रयोग गर्नुहोस्। एउटा मात्र अपुरो लाग्छ।


संस्कृति टिप: ‘झुक्नु’ पनि भाषा नै हो

जापानमा झुकाइ शब्दसँग मिलेर पूर्ण बन्छ। उदाहरण: 「失礼します」(माफ गर्नुहोस्) भन्दै हल्का झुक्ने; 「ありがとうございます」(धन्यवाद) भन्दै विनम्र झुक्ने।

“शब्द मात्र” वा “व्यवहार मात्र” पर्याप्त हुँदैन। दुबै एकसाथ हुँदा नै राम्रो शिष्टाचार बन्छ। शान्त चालचलनबाट पनि सम्मान झल्किन्छ।


तीन प्रकारका झुकाइ र प्रयोग

प्रकारकोणसामान्य अवस्थाप्रचलित शब्द
会釈करिब 15°बाटोमा भेट्दा, छोटो अभिवादन「こんにちは」(नमस्ते)「お疲れ様です」(परिश्रमका लागि धन्यवाद)
敬礼करिब 30°ग्राहक सेवा, वरिष्ठलाई अभिवादन「ありがとうございます」(धन्यवाद)「よろしくお願いします」(कृपया सहयोग गर्नुहोस्)
最敬礼करिब 45°माफी, गहिरो धन्यवाद, औपचारिक「申し訳ございません」(म अत्यन्त माफी चाहन्छु)「心より感謝申し上げます」(हृदयदेखि धन्यवाद दिन्छु)

कोण गहिरो जति, सम्मान र भावनाको तीव्रता उति बढ्छ। 会釈 हल्का अभिवादनका लागि; 最敬礼 गहिरो माफी/धन्यवादका लागि।

आधारभूत रूप(उभिँदा)

  1. उभिने तरिका: ढाड सिधा; खुट्टा मिलाएर।
  2. हात: पुरुष—दुवैतिर; महिला—अगाडि हल्का जोड्ने(कार्यालय शिष्टाचारमा प्रचलित)。
  3. कोण: 15°/30°/45° मार्गदर्शन; बिस्तारै अगाडि झुक्ने।
  4. आँखा: अलि तलतिर हेर्ने; घूरिरहेको जस्तो नदेखिने।
  5. ताल: शब्द → झुक्ने → बिस्तारै फर्कने; स्वाभाविक देखिन्छ।
Note

बस्दा पनि उही सोच: ढाड सिधा राखेर, शब्द र चालचलन मिलाउनुहोस्।

साधारण गल्ती र टिप्स

  • धेरै छिटो/घाँटी मात्र: चिसो देखिन्छ। माथिल्लो शरीरबाट, बिस्तारै।
  • 最敬礼 गर्दा मुस्कान: गहिरो माफी/धन्यवादमा शान्त मुखाकृति राख्नुहोस्।
  • आँखा डुलेको: अलि तल हेर्दा स्थिर देखिन्छ।

व्याकरण बुँदा: 「〜いたします」 र 「〜申し上げます」

दुवै विनम्र(केञ्जोगो)रूप हुन्, आफूलाई घटाएर समक्षको सम्मान बढाउँछन्।

「〜いたします」

  • 「します」 को बढी विनम्र, संयमित रूप।
  • आफ्नै काम नम्रतापूर्वक भन्न।

उदाहरण:

  • 「ご案内いたします」(म मार्गदर्शन गर्छु)
  • 「準備いたしました」(तयारी भइसकेको छ)
  • 「よろしくお願いいたします」(कृपया सहयोग गर्नुहोस्)

「〜申し上げます」

  • कृतज्ञता/माफी जस्ता तीव्र भाव व्यक्त गर्न।
  • “भन्नु” को विनम्र रूप।

उदाहरण:

  • 「心より感謝申し上げます」(हृदयदेखि धन्यवाद दिन्छु)
  • 「深くおわび申し上げます」(मैले गहिरो माफी चाहन्छु)
  • 「新年のごあいさつを申し上げます」(नयाँ वर्षको शुभकामना व्यक्त गर्दछु)
Callout

नोट: 「申し上げます」 最敬礼 सँग राम्रो मिल्छ। गहिरो झुकाइसँगै उच्चत्तम सम्मान देखाउँछ।


संस्कृति र शब्द(म्यापिङ)

काममिल्ने शब्दपृष्ठभूमि
हल्का झुकाइ「お疲れ様です」(おつかれさまです [otsɯkaɾe sama desɯ])(परिश्रमका लागि धन्यवाद)समक्षप्रति माया; सामाजिक दूरी कायम
विनम्र झुकाइ「ありがとうございます」(ありがとう ございます [aɾiɡatoː ɡozaimasɯ])(धन्यवाद)कृतज्ञता क्रियामा देखाउनु
गहिरो झुकाइ「申し訳ございません」(もうしわけ ございません [moːɕiwake ɡozaimasen])(अत्यन्त माफी चाहन्छु)सम्मान र आत्मचिन्तन जोड दिनु
कोठामा पस्यो「失礼します」(しつれい します [ɕitsɯɾeː ɕimasɯ])(माफ गर्नुहोस्)अरूको “भित्री” क्षेत्रमा पस्नुअघि शिष्टाचार
वार्ता समाप्त「よろしくお願いします」(よろしく おねがいします [joɾoɕikɯ oneɡai ɕimasɯ])(कृपया सहयोग गर्नुहोस्)सम्बन्ध निरन्तर रहोस् भन्ने चाहना
फोन राख्नु अघि「失礼いたします」(しつれい いたします [ɕitsɯɾeː itaɕimasɯ])(माफ गर्नुहोस्)नदेखिए पनि शिष्टाचार कायम

साना सम्वादहरू

1) कार्यालयमा पास हुँदै

A: 「おはようございます」(शुभ प्रभात). (会釈) B: 「おはようございます」(शुभ प्रभात). (会釈)

2) पसलमा

कर्मचारी: 「ありがとうございます」(धन्यवाद). (敬礼) ग्राहक: 「お願いします」(कृपया). (हल्का 会釈)

3) गल्तीको माफी

कर्मचारी: 「このたびはご迷惑をおかけして、申し訳ございません」(असुविधाको लागि माफी). (最敬礼) बॉस: 「今後は気をつけてください」(अगाडि ध्यान दिनुहोस्)。

4) कोठामा छिर्‍न/निस्कन

अतिथि: 「失礼します」(माफ गर्नुहोस्). (会釈 गरेर छिर्ने) आयोजक: 「よろしくお願いいたします」(कृपया सहयोग गर्नुहोस्). (敬礼)


अभ्यास: गरौँ

  1. शब्द र कोण मिलाउनुहोस्। कुन वाक्यसँग कुन कोण? (会釈/敬礼/最敬礼)
    a) 「ありがとうございます」 b) 「申し訳ございません」 c) 「お疲れ様です」
  2. उच्च स्वरमा पढ्नुहोस्। 「失礼します」「よろしくお願いします」—आवाज र चालचलन मिलाएर अभ्यास।
  3. भूमिका खेल: कर्मचारी↔ग्राहक, बॉस↔कर्मचारी। १ मिनेटको सम्वाद बनाउनुहोस्।

सारांश

  • झुकाइ+शब्द सँगै प्रयोग गर्दा मात्रै शिष्टाचार पूरा हुन्छ।
  • 会釈・敬礼・最敬礼 ले भावनाको तीव्रता र सामाजिक दूरी देखाउँछ।
  • 「〜いたします」「〜申し上げます」 ले श्रोताको सम्मान बढाउने विनम्र रूप दिन्छ।
  • जापानी संस्कृतिमा चालचलन र शब्द दुबैबाट माया र सम्मान दिन्छन्।

अर्कोपटक: 「ことばで知る日本のくらし③」(शब्दबाट बुझ्ने जापानी जीवन ③)
「コンビニで学ぶ日本語の敬語 ─ 『温めますか?』にある思いやり」(कनभिनियन्स स्टोरमा केइगो — “तातो पारिदिऊँ?” भित्रको माया)

अरू लेखहरू